استانبول * İstanbul

استانبول شهری است که نیمی از آن در قاره آسیا و نیمه دیگر آن در قاره اروپا قرار دارد و محل اتصال دو قاره است. در قلب این شهر تنگه بسفر قرار گرفته که محل تلاقی آبهای دریای سیاه، دریای مرمره و خلیج شاخطلایی است.

در دوران امپراطوری رومیان، بیزانسها و عثمانی ها استانبول همواره پایتخت کشور ترکیه محسوب می شده و این شهرهمواره به گذشته تاریخی غنی و درخشان خود افتخار می کند. در عین حال استانبول با توجه به رشد فزاینده ای که از نظر توسعه شهری دارد آینده ای روشن را در پیش رو دارد.

وجود موزه ها، کلیساها، کاخ ها، مساجد باشکوه، بازارها و نیز طبیعت زیبای این شهر همواره باعث شگفتی گردشگران می شود. باید گفت این آثار از نظر کمی تعدادشان بسیار فراوان بوده و در عین حال بسیار زیبا هستند. اگر در ناحیه غربی تنگه بسفر به زیبائی غروب آفتاب و رنگ قرمز آن نگاهی بیندازد دلیل اینکه چرا ساکنین این منطقه قرن ها پیش این سرزمین را برای زندگی خویش انتخاب کرده اند خواهید فهمید. در یک چنین لحظه ای از غروب آفتاب درخواهید یافت که چرا این شهر بعنوان یکی از درخشنده ترین شهرهای دنیا مطرح است.

زبان، دین و فرهنگ شهر استانبول

استانبول مرکز برگزاری فستیوالهای بین المللی در زمینه هنر و فرهنگ می باشد. در این شهر همه ساله در ماههای ژوئن و جولای فستیوالهای متعددی در زمینه های فرهنگی و هنری برگزار می گردد. در این فستیوالها که اغلب در مرکز فرهنگی آتاتورک برگزار می گردد هنرمندان بزرگی از کشورهای مختلف شرکت می کنند. همه ساله ماه مارس و آوریل زمان برگزاری فستیوال فیلم در شهر استانبول می باشد. ضمن اینکه علاقمندان به موسیقی کلاسیک هم نباید از مراجعه به سالن جمال رشید که در زمینه فیلم فعالیت خوبی دارد را فراموش نمایند. در شهر متنوع و رنگارنگ استانبول شما می توانید بسیاری از فعالیتهای فرهنگی و هنری نظیر اپراها، رقصهای باله، فیلم ها، کنسرت ها، نمایشگاهها و کنفرانسها را در یک جا گردهم مشاهده نموده و از آنها بهره مند شوید. هم چنین وجود کلوپهای شبانه و رستورانها نیز زمینه مناسبی جهت گذراندن ساعاتی خوب برای شما خواهد بود. در منطقه سلطان احمد تعداد زیادی از رستورانها که ساختمانهای آنها به جا مانده از دوران بیزانس و عثمانیها می باشد با شکل بازسازی شده خود پیش روی شما قرار دارد. با حضور در یکی از این رستورانها شما می توانید شبی بیادماندنی و دل انگیز را سپری نمائید.

یکی از دیگر مناطق جذاب و زیبای استانبول منطقه کوم کاپی می باشد. این منطقه رستورانها و مراکز تفریحی متعددی را در خود جای داده است. در محلهبی اوغلو( Beyoğlu) در داخل خیابان چیچک (گل) نیز علاقمندان به غذای دریائی علی الخصوص ماهی می توانند غذای مورد علاقه خود را میل نمایند. کمی آنطرف تر از خیابان چیچک، در خیابان باریکی به نام نوی زاده نیز غذاهای مختص به کشور ترکیه سرو می شود.

محله اورتاکوی که در نزدیکی تنگه بسفر قرار دارد، با رستورانها و مراکز تفریحی متعددی که در خود جای داده می تواند مکان مناسب دیگری برای گذراندن یک شب خوب برای شما باشد. در این بین در منطقه امین انو تماشای ماهیگیران ملبس به لباس های سنتی عثمانی که با قایقهای خود مشغول ماهیگیری هستند نیز خالی از لطف نخواهد بود. به علاقه مندان لونا پارک (شهربازی) نیز منطقه تاطیلی(Tatilya)در محله بی لیک دوزو که در مسیر جاده منتهی به فرودگاه آتاتورک قرار دارد را پیشنهاد می کنیم.

نخستین قانون اساسی جمهوری ترکیه که در سال ۱۹۲۴ میلادی تهیه شده است دین رسمی جامعه را اسلام تعیین نموده است . لیکن در اصلاحات قانونی سال ۱۹۲۸ این ماده قانونی حذف و با تاکید بر جدایی دین از سیاست ، ترکیه کشوری با دولت وحکومت لائیک (تفکیک دین از سیاست) معرفی گردیده است. بنابر آخرین آمار موجود در ترکیه حدود ۹۸% جمعیت این کشور را مسلمان و ۲% را مسیحیان و کلیمیان و دیگر ادیان تشکیل میدهند.

مسلمانان ترکیه اکثرا تابع مذهب تسنن می باشند که از میان آنها حنفی ها بزرگترین گروه محسوب می گردند که عمدتا در مرکز و غرب ترکیه ساکن هستند. شافعی ها با جمعیتی کمتر در مناطق شرقی ترکیه مستقر و اکثرا کرد هستند. شمار پیراوان مذاهبی دیگر بسیار کم می باشد. روی هم رفته پیروان ادیان در ترکیه به دو قسمت تقسیم می شوند.

الف ) پیرامون اسلام که خود به چندین فرقه و مذهب تقسیم می شوند و اهم آنها عبارتند از:

۱-حنفی ها، جمعیت قابل ملاحظه ای از اهل سنت ترکیه را تشکیل میدهند.

۲-شافعی ها ، شاخه ای از اهل سنت است که پیروان آن را بیشتر کردها تشکیل می دهند.

۳-پیراوان سایر فرق اهل سنت و طریقت ها.

۴-علویان به چهار دسته با نامهای رافعی، باطنی؛ حروفی و بکتاشی تقسیم و بنا بر آمار رسمی دولت ترکیه حدود ۱۲ میلیون نفر پیرو دارد.

۵-شیعیان، پیرو مذهب جعفری بوده و نزدیک به یک میلیون و دویست هزار نفر هستند.

ب ) پیروان سایر ادیان:

۱-مسیحیان شامل فرق پروتستانها، کاتولیکها، ارتدکس ها و..

۲-یهودیان حدود ۳۰ هزار نفر در این کشور سکونت دارند.

زبان:

ترکی ترکیه زبان رسمی و مادری ساکنان ترکیه است و یکی از قدیمی ترین زبانهای دنیا به شمار می رود. بخشی از مردم کشورهای مشترک المنافع و برخی از نقاط جنوب شرقی اروپا و بعضی از مناطق خاورمیانه نیز به زبان ترکی صحبت می کنند. ترکی آذربایجانی، ترکی ترکمنی، ترکی قرغیزی، ترکی اویغوری و…  نیز شاخه هایی از زبان عمومی ترکی محسوب می شوند. زبان ترکی از گروه زبانی اورال – آلتانی است و به گروههای کوچکتر ذیل تقسیم می شود:

۱-گروه آسیای مرکزی مانند گؤگ تورک، ازبک و قرقیز

۲-گروه جنوب غربی مانند ترکی عثمانی، ترکی آذربایجانی و ترکمنی

۳-گروه شمال غربی مانند تاتار و قزاق

۴-گروه سیبری جنوبی مانند اویرات، آبکان و تروا.

۵-گروه سیبری شمالی مانند یاکوت

۶-گروه چوواش (شمالی) در ناحیه ولگا

زبان ترکی جدید که امروزه تحت عنوان «ترکی» شناخته می شود از ریشه ترکی اوغوز است که زبان رسمی حکومت های ترک بوده است. به تدریج لغات و اصطلاحات قابل توجهی از زبان ترکی به فارسی و عربی و متقابلاً از فارسی و عربی به ترکی وارد شد و الفبای عربی رایج گشت. پس از اعلام جمهوری (در سال ۱۹۲۳) ، الفبای لاتین جایگزین الفبای عربی گردید (۱۹۲۸) و پس از تغییر الفبا اصلاح دستور زبان نیز توسط دولت آغاز و پی گیری شد . ویژگی زبان ترکی را حروف صدا دار آن می دانند. در الفبای لاتینی که از سال ۱۹۲۸ به بعد در ترکیه مورد استفاده قرار گرفته است . کلمات بصورت فونتیک نوشته و خوانده می شوند.

از نظر تاریخی زبان و ادبیات ترکی را می توان به دوره های زیر تقسیم نمود:

۱-دوره پروتو ترک

۲-دوره ترکی مادر

۳-دوره ترکی قدیم (قبل از پذیرش دین اسلام توسط ترکها) قرن ۸ تا ۱۱ میلادی

۴-دوره ترکی میانه  از قرن ۱۱ تا اواسط قرن ۱۹ میلادی

۵-دوره ترکی نوین قرن ۲۰-۱۹ میلادی

۶-دوره مدرن پس از تشکیل جمهوری ترکیه

بعد از تشکیل جمهوری در سال ۱۹۲۳ در تاریخ ۲۰ می۱۹۲۸ طبق دستور نخست وزیر وزارت معارف انجمن زبان را تشکیل داد و به تعویض الفباء می پردازد. در ۸ آگوست ۱۹۲۸ آتاتورک آغاز «انقلاب حروف» را اعلام می دارد و در ۱۱ آگوست ۱۹۲۸ اولین کلاس در ارتباط با حروف جدید زبان ترکی افتتاح میشود قانون الفبای لاتینی در سال ۱۹۲۸ در یازده ماده تصویب و به مورد اجرا گذاشته می شود.

جمعیّت:

مطابق آمار سال ۲۰۱۵ جمعیت ترکیه ۷۷ میلیون در نظر گرفته می شود.

ترک‌ها: ۷۶-۸۰٪

کردها: ۱۴-۲۰٪

اعراب: ۱٫۸٪

پناهندگان: ۱٫۳٪

اقلیت‌های غیر مسلمان: ۰٫۲٪

زبان رسمی: زبان رسمی ترکی است امّا در این کشور ‌زبان‌های کردی، عربی، ترکی آذربایجانی و یونانی نیز تکلم می‌شود

وسایل حمل و نقل درون شهری در استانبول

تاکسی های این شهر تماما به رنگ زرد بوده و محاسبه نرخ کرایه با استفاده از تاکسی متر انجام می گیرد. با این وجود کرایه تاکسی در این شهر نسبتا گران می باشد. نرخ اولیه تاکسی متر در بدو ورود به وسیله در حدود ۲ دلار می باشد و پس از طی یک مسیر ۱۰ کیلومتری در حدود ۲۰ الی ۳۰ دلار با توجه به وضعیت ترافیک می بایست پرداخت نمود. این تاکسیها فقط به صورت اختصاصی اقدام به سوار نمودن مسافر می نمایند.

تاکسیهای دیگر تاکسیهای ون هستند که در شهر استانبول به نام “دل موش” نامیده میشوند آنها نیز زرد رنگ بوده و ظرفیت ۱۰ سرنشین را دارا بوده و به صورت اشتراکی مورد استفاده مسافران قرار می گیرند. این تاکسیها در خطوط مشخصی حرکت می نمایند و کرایه آنها ثابت بوده و برای هر نفر در ۱.۵ لیر جدید (در حدود ۱ دلار) می باشد. این خودروها در طی مسیر خود دارای ایستگاه نمی باشند و بنابه در خواست مسافر توقف می نمایند.

مینی بوسهای فعال در شهر استانبول دارای ظرفیتی در حدود ۱۵ نفر میباشند و در مسیرهای مشخصی حرکت می نمایند. این خودروها نیز مانند ونها در طی مسیر دارای ایستگاه مشخصی نمی باشند و بنا به درخواست مسافران جهت سوار و یا پیاده شدن توقف می نمایند. کرایه مینی بوسها نیز برابر با ۱ دلار (۳ لیر جدید) است.

اتوبوسهای شهر استانبول سرویس نسبتا منظمی را در سطح این شهر به مسافران عرضه می نمایند. برخی از اتوبوسهای این شهر متعلق به بخش دولتی و برخی دیگر متعلق به بخش خصوصی می باشند اما کرایه همه اتوبوسها یکسان و برابر با ۱ دلار (۱.۵ لیر) است. مسافران جهت پرداخت کرایه یا از بلیطهای الکترونیکی استفاده می نمایند و یا کرایه را به راننده و یا کمک وی به صورت نقدی پرداخت می کنند. در صورت پرداخت کرایه به صورت نقدی به راننده مسافران یک کارت الکترونیکی توسط راننده در اختیار مسافر قرار می گیرد تا آن را در محل مربوطه قرار داده و هزینه بلیط کسر گردد.

از مهمترین وسایل عمومی رفت و آمد در استانبول مترو، متروبوس، قطار سبک شهری و ترانوا در میدان تاکسیم که بیشتر برای گردشگران در آن منطقه در نظر گرفته شده است.

فرودگاههای شهر استانبول

فرودگاه های استانبول:

فرودگاه آتاتورک: فرودگاه آتاتورک بزرگترین فرودگاه استانبول می باشد که در منطقه یشیل کوی، در فاصله ۲۴ کیلومتری مرکز شهر می باشد و در قسمت اروپایی استانبول واقع شده است.

فرودگاه سابیها:

این فرودگاه در فاصله  ۲۰ کیلومتری شرقی از طرف آسیایی و ۴۵ کیلومتری شرقی از طرف اروپایی مرکز شهر قرار گرفته است