هیتیت دو
سری کتاب های سه سطحی Yeni Hitit جهت آمادگی برای آزمون تومر زبان ترکی طراحی گردیده است. این کتاب توسط مرکز تحقیقات و کاربرد زبان ترکیه و زبان های خارجی دانشگاه آنکارا برای آموزش زبان ترکی به افراد غیر ترک زبان در 3 جلد تهیه شده است.
جلد اول آن شامل 12 درس می باشد که پس از آشنانمودن با الفبای زبان ترکی، مسایل ساده اما بسیار کاربردی نظیر زندگی روزمره، اقوام و آشنایان، تغذیه، ساعت و زمان، آشنایی با فرهنگ ملل مختلف، خرید، مسافرت و… به زبان ترکی آموزش داده می شود. این مجموعه که آموزش زبان ترکی استانبولی را از پایه شروع می کند، برای مبتدیان و افرادی که قصد ادامه تحصیل در ترکیه را دارند، مناسب خواهد بود.
قبلا گرامرهای هیتیت یک بصورت موضوعی در سایت آموزش ترکی استانبولی، بصورت جامع ارائه شده بود. حال قصد داریم درسهای گرامری هیتیت دو را بصورت موضوعی در اختیار علاقمندان قرار دهیم.
*درس اول هیتیت دو: وجه ضرورت در ترکی استانبولی(بخش دوم)(بخش اول)*
در این حالت به جای استفاده از پسوندهای «malı meli» از فعل‌های «gerek» و «lazım» استفاده می‌کنیم. از نظر معنایی تفاوتی باهم ندارند و به جای هم استفاده میشوند.البته اگر بخواهیم عمیقتر به بحث گرامر بپردازیم میتوان گفت شدت و لزوم اجرا در حالت دوم به مراتب بیشتر از حالت اول است.
Fiil + ma, me + iyelik ekleri + lazım-GEREKMEK
بنابراین باید به ریشه فعل دو پسوند «ma, me» اضافه کنیم و پس از آن پسوندهای مالکیت و سپس یکی از افعال «لازم» یا «گرک».
Gel me m gerek gel me miz gerek
Gel me n gerek gel me niz gerek
Gel me si gerek gel me leri gerek
نکته: توجه کنید که در اینگونه عبارت، فعل «لازم» و «گرک» در انواع زمان‌ها می‌توانند استفاده شوند. در زمان حال، گذشته و آینده:
Gelmem gerekecek gelmem gerekiyor ……………
نکته 2: همانطور که میبینید در این نوع از حالت ضرورت، پسوندهای مالکیت به فعل اضافه میشوند. یعنی یک مضاف و مضاف الیه داریم؛ در اینجا مضاف همان فاعلهای پنهان هستند یعنی در اصل جمله این بود:
Benim gelmem gerek
در اینجا «بنیم» به صورت پنهانی وجود دارد ولی نوشته یا گفته نمیشود. پس وقتی بخواهیم بگوییم مثلا علی باید بیاید در اینجا علی مضاف است و باید علامت مضاف بگیرد یعنی میشود:
Ali’nin babası پدر ِ علی
Ali’nin gelmesi gerek
علی باید بیاد(این عبارت اگرچه عبارت مضاف و مضاف الیهی نیست ولی چون پسوند مضاف الیه در فرمول ساخت وجود دارد پس حتما باید پسوند مضاف به فاعل هم بچسبد)