آداب و رسوم مربوط به دندان در آوردن کودک / diş buğdayı

آداب و رسوم مربوط به دندان در آوردن کودک / diş buğdayı

یکی از مراسمات بسیار مهم در زندگی یک کودک, زمانی برگزار می شود که کودک دندان در می آورد. وقتی که کودک دندان در می آورد، اولین کسی که دندان کودک را می بیند باید برای وی هدیه بخرد. اگر این فرد چیزی فلزی به کودک و خانواده وی هدیه دهد، این بدین معناست که دندان های کودک همانند فلز محکم خواهد بود. بدنبال دندان درآوردن کودک، غذایی که به آن
( دیش ده نی) ” آش دندان فشان ” گفته می شود و مواد اصلی آن گندم است، پخته شده و طی مراسمی خورده می شود. هدف از برگزاری این مراسم این است که دندان کودک راحت و بدون درد رشد کند. گندم نیز سمبل برکت می باشد و بدین معناست که زندگی کودک پربرکت باشد.

مردمان ترکیه بر این باورند که اولین آش دندان فشان توسط مادر حضرت محمد و به هنگام دندان درآوردن ایشان پخته شده است. با پخته شدن گندم، نخود و لوبیا، آش دندان فشان آماده می گردد. پس از پختن این حبوبات آب آنها گرفته می شود و سپس بر روی آنها شکر پاشیده شده و با کشمش، گردو و فندق تزئین شده و از میهمانان با آن پذیرایی می گردد. در روزی که قرار است آش دندان فشان پخته شود، میهمانان دعوت می گردند، بر روی زمین پارچه ای پهن می شود و کودک بر روی آن پارچه نشانده می شود.

به هنگام خوانده شدن اذان، با گفتن بسم الله و قرایت دعاها بر سر کودک گندم پاشیده می شود. زنی که بر سر کودک گندم می پاشد، در حین پاشیدن گندم ها چنین می گوید: ” باش و دیشبن ساغ اولسون ” سرت و دندانت سلامت باشد. ان شاء الله تو را عروس و داماد ببینیم. ۷ عدد از گندم هایی که بر سر کودک پاشیده شده، نخ می شود. سپس در کودکان پسر بر گردن آنها و در کودکان دختر بر موهای آنها بسته می شود. در برخی مناطق نیز ۳۲ عدد از این گندم ها نخ شده و بر گردن کودک آویزان می شود. این گندم ها تا زمانیکه خشک شود، در گردن کودک باقی می ماند. این کار بدین معنی است که تمامی دندان های کودک سالم و ردیف باشد.

سایر گندم ها نیز جمع شده و برای خوردن پرندگان در باغچه ریخته می شود. این کار نیز بدین معناست که کودک همیشه حیوانات و طبیعت را دوست داشته باشد. مادر کودک در یک سینی لوازمی از قبیل قرآن، کتاب، طلا، نان، آینه، شانه، قیچی، سوزن، پول، عروسک و تخم مرغ می گذارد. این سینی مقابل کودک گرفته می شود. با توجه به اینکه کودک از میان این سینی چه چیزی را انتخاب کند، در رابطه با آینده او و اینکه چه شغلی را انتخاب خواهد کرد، تعبیر و تفسیرهای متفاوتی می شود.

می گویند اگر کودک کتاب را بردارد، فردی تحصیل کرده، اگر قرآن را انتخاب کند، فردی دیندار، اگر قیچی و سوزن را انتخاب کند، خیاط، اگر طلا را انتخاب کند ثروتمند و اگر آینه را انتخاب کند اهل زیبایی و آرایش می شود و اگر نان را انتخاب کند، روزی اش پربرکت می شود.

از میهمانان با آش دندان فشان، فندق، پسته، نخود، کشمش، میوه و نیز غذاهای گوناگون محلی پذیرایی می گردد. در پایان مراسم، هدایایی که برای کودک آورده شده، داده می شود. کسی که برای اولین بار دندان کودک را دیده باید هدیه بزرگی برای وی بخرد.

در آناتولی اعتقاد بر این است که اگر برای کودکی آش دندان فشان پخته نشود، دندان درآوردن آن کودک بسیار سخت و با درد همراه می شود. اما اگر آش دندان فشان زیادی پخته شده و به تعداد بیشتری از انسان ها داده شود، به همان میزان کودک صاحب دندان های زیبا و سالم می شود. در واقع در آناتولی در هر مناسبتی برای کودک مراسم خاصی برگزار می شود. این نیز نشانگر اهمیتی است که به کودک داده می شود.

اگر خانواده ای در مورد کودک خود آرزوهایی داشته باشد، اولین دندان کودک را که می افتند در باغچه آن محل خاک کرده و یا در پشت بام آن محل می اندازد. اگر می خواهد کودکش فردی دیندار شود، برای این کار مسجد را انتخاب می کند، اگر می خواهد فرزندش دکتر شود، بیمارستان، اگر می خواهد فردی تحصیل کرده شود، مدرسه و اگر می خواهد فردی وابسته به خانه و خانواده باشد، باغچه و یا پشت بام خانه را انتخاب می کند.